Bộ Tư pháp Hàn Quốc hôm 15/10 đã công bố phương án thành lập Cơ quan điều tra quan chức cấp cao về tham nhũng. Điểm đáng chú ý nhất trong phương án này là sự cắt giảm lớn về quy mô nhân lực của cơ quan này và phạm vi điều tra.
Trước tiên, đối tượng điều tra được quy định là quan chức cấp cao đương chức, bao gồm cả Tổng thống, quan chức đã về hưu trong vòng hai năm, và gia đình của người đó.
Phạm vi đối tượng điều tra như trên giảm đi nhiều so với phương án khuyến nghị mà Ủy ban cải cách Bộ Tư pháp, Viện Kiểm sát trình lên vào hôm 18/9 vừa qua, bao gồm những quan chức đã về hưu trong vòng ba năm, cùng cả anh chị em người đó.
Khác với phương án khuyến nghị là đưa tất cả quan chức cấp cao vào đối tượng điều tra thì phương án của Bộ Tư pháp chỉ giới hạn với những công chức chính trị (tức công chức được bổ nhiệm thông qua bầu cử, hoặc cần sự phê duyệt của Quốc hội). Có nghĩa là các quan chức cấp tướng trong quân đội hay ban lãnh đạo của Cơ quan giám sát tài chính (FSS) hoàn toàn không bao gồm trong đối tượng điều tra.
Quy mô nhân lực bộ máy Cơ quan điều tra quan chức cấp cao về tham nhũng theo phương án của Bộ Tư pháp là tối đa 77 người, giảm mạnh so với quy mô tối đa 122 người trong phương án khuyến nghị. Trong đó gồm có một Giám đốc, một Phó giám đốc, 25 công tố viên, 30 nhân viên điều tra và 20 nhân viên bình thường.
Quyền ưu tiên điều tra, một quyền hạn trọng tâm của Cơ quan điều tra quan chức cấp cao về tham nhũng, trên thực tế cũng bị vô hiệu hóa theo phương án của Bộ Tư pháp. Phương án của Bộ Tư pháp xóa bỏ quy định các cơ quan khác nếu mở điều tra với quan chức cấp cao phải có nghĩa vụ thông báo cho Cơ quan này.
Ngoài ra, tiêu chuẩn về việc Cơ quan điều tra quan chức cấp cao về tham nhũng yêu cầu các cơ quan khác bàn giao công văn, giấy tờ cũng được quy định nghiêm ngặt hơn.
Phương án của Bộ Tư pháp làm mất đi sự cân bằng về kìm hãm lẫn nhau giữa Cơ quan điều tra quan chức cấp cao về tham nhũng và Viện Kiểm sát. Cơ quan điều tra quan chức cấp cao về tham nhũng có thể điều tra với các tội danh đặc biệt liên quan tới công việc của công tố viên Viện Kiểm sát, nhưng công tố viên Viện Kiểm sát lại có thể điều tra với mọi tội danh của công tố viên thuộc Cơ quan điều tra quan chức cấp cao về tham nhũng.
Chính phủ dự kiến sẽ sớm trình phương án trên lên Quốc hội.