Nghe Menu Nghe nội dung
Go Top

Văn hóa

Nhành dương liễu trong thơ ca cổ của Hàn Quốc

#Âm điệu ngàn xưa l 2016-03-09

Âm điệu ngàn xưa

Nhành dương liễu trong thơ ca cổ của Hàn Quốc
[Ở Hàn Quốc, dương liễu là hình ảnh tượng trưng cho sự ly biệt]

Liễu là giống cây chúng ta có thể thấy quanh năm nhưng lại gây ấn tượng nhất trong thảm thực vật vào mùa xuân. Những chiếc lá màu xanh non mọc trên các nhành liễu rủ dài thượt, tha thướt đung đưa theo gió báo hiệu rằng giờ thì thực sự mùa xuân đã đến. Người Hàn Quốc xưa kia có áng thơ cổ Sijo tả cảnh khóm liễu trong dịp này, rằng:
Nhành liễu như chỉ tơ, vàng anh như con suốt
Ba tháng chín mươi ngày xuân miệt mài se sợi
Thêu dệt thảm xanh mướt khi hạ về


Trong thơ, hình ảnh những chú chim vàng anh thánh thót mải miết chuyền từ cành này sang cành khác trong khóm liễu chẳng khác nào chiếc thoi lướt đi lướt lại trên khung cửi. Và những chồi non lộc xanh trên nhành liễu như cố vươn mình khoe sắc hòa với nhịp điệu của các chú chim.

Người Hàn Quốc xưa kia còn coi hình ảnh cây liễu là tượng trưng cho sự ly biệt. Khi hơi ấm mùa xuân thổi tan băng giá trên các dòng sông, thì cũng là lúc tàu bè có thể ngược xuôi và các thương lái rục rịch chuẩn bị cho những chuyến buôn đường dài. Người ở lại ra bến sông tiễn người ra đi, mà bên bờ sông thì dày đặc các khóm liễu. Cây liễu, âm Hán-Hàn là “Ryu”, và từ “ở lại”, tức “lưu” cũng được phát âm kiểu Hán-Hàn là “Ryu”. Vậy nên người Hàn Quốc xưa kia thường bẻ nhành liễu tặng người ra đi để gửi gắm lời nhắn nhủ rằng “Xin hãy ở lại! Xin đừng ra đi!”. Mà liễu là giống cây dễ trồng và có sức sống hết sức dẻo dai. Chỉ cần bẻ cành liễu và cắm xuống bất kỳ chỗ kỳ chỗ đất nào nó cũng sẽ xanh tốt. Một kỹ nữ có tên là Hongnang (Hồng Nương) sống dưới triều Joseon vào cuối thế kỷ thứ XVI đã viết tặng người thương là học giả Choi Kyeong-chang một áng thơ khi tiễn chàng ra đi, áng thơ có đoạn:
Bẻ cành liễu, thiếp dúi tay chàng rời bến
Chàng hãy trồng bên cửa sổ thư phòng
Hạt mưa đêm sẽ đơm lá đơm cành cho liễu
Liễu là thiếp, thiếp hóa mình trong rặng liễu


Ngã ba Cheonan là điểm nút giao thông có rất nhiều người qua kẻ lại. Trong tiềm thức xa xưa của người dân Hàn Quốc, ở đây những rặng liễu như đã tìm được bến đỗ của mình.

[Tâm trạng một người phụ nữ xa chồng khi ngắm dương liễu]

Thành phố Lạc Dương thuộc tỉnh Hà Nam Trung Quốc đã từng là cố đô của nhiều đời vua chúa ở Trung Quốc. Với trên 3.000 năm lịch sử, thành phố này cũng sở hữu rất nhiều di tích cổ tráng lệ. Vào tháng 4, nơi đây nổi tiếng với lễ hội hoa phù dung. Trong âm nhạc cung đình của Hàn Quốc có khúc Nakyangchun (Mùa xuân ở Lạc Dương) được phổ nhạc dựa trên một áng thơ chữ Hán của Trung Quốc du nhập vào Hàn Quốc từ thời Goryeo (từ thế kỷ thứ X đến thế kỷ XIV). Khúc ca có đoạn:
Bâng khuâng tựa mình bên tấm rèm thêu trước cửa
Nhẹ tựa lông hồng bụi phấn liễu bay bay
Mắt nheo lại mà hồn không điểm tựa
Bẻ nhành hoa, gạt ngấn lệ, ngước theo bóng ngỗng trời
Ngỗng ơi ngỗng! Có thấy đức lang quân ta ở nơi ngươi quay lại?


Trong áng thơ thấy thấp thoáng tâm trạng người vợ hiền nhớ nhung đức lang quân khi ngắm nhìn rặng liễu. Tình cảm nhớ nhung ai đó làm cho lòng người chua xót đơn côi, nhưng đôi khi có người để nhớ, để thương, để trông ngóng, lại là niềm hạnh phúc khôn nguôi.

* Khúc ca Beodeuleun (Dương liễu) theo thể loại thơ phổ nhạc Gagok dành cho giọng nữ /Jo Sun-ja
* Khúc dân ca “Cheonan Samgeori” (Ngã ba Cheonan) / Nhóm nhạc Solists
* Nhạc phẩm Nakyangchun (Mùa xuân ở Lạc Dương) / Dàn nhạc truyền thống Đài Phát thanh và truyền hình KBS

Lựa chọn của ban biên tập