Báo Asahi (Nhật Bản) ngày 15/4 đưa tin trong cuộc hội đàm Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ-Nhật tại Tokyo cuối tháng trước, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Nakatani Gen đã đề xuất với người đồng cấp Mỹ Pete Hegseth hợp nhất khu vực bán đảo Hàn Quốc, biển Hoa Đông và biển Hoa Nam (Việt Nam gọi là biển Đông) thành "một chiến trường" (One Theater).

Ông Nakatani cho rằng nên coi Nhật Bản, Mỹ, Australia, Philippines và Hàn Quốc là "một chiến trường" để thúc đẩy hợp tác.

Được biết, đề xuất lần này xuất phát từ nhận định rằng Nhật Bản phải mở rộng vai trò đi đầu của mình tại khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương nhằm kiềm chế Trung Quốc dưới nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã bày tỏ lập trường hoan nghênh đề xuất trên. Trong cuộc gặp với Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru sau đó, ông Hegseth cũng đã nhắc lại về sáng kiến "One Theater", nhấn mạnh tầm quan trọng của liên minh giữa Hàn Quốc, Mỹ, Nhật Bản, Australia và Philippines.

Một quan chức Văn phòng Thủ tướng Nhật Bản chỉ ra rằng nếu Đài Loan xảy ra tình huống nguy cấp thì Nhật Bản sẽ có thể nằm trong khu vực chiến tranh, trong khi Bắc Triều Tiên và Nga có thể sẽ phối hợp hành động. Do Trung Quốc đang ngày càng tăng cường năng lực của mình, nên Nhật Bản cần mở rộng phạm vi đối phó.

Cựu Thứ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Kuroe Tetsuro phân tích sáng kiến trên thể hiện thái độ tích cực của Nhật Bản nhằm gắn chặt Mỹ vào khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương, trong bối cảnh Chính phủ Trump đang có xu hướng đưa nước Mỹ đi theo chủ nghĩa biệt lập.

Tuy nhiên, nội bộ Bộ Quốc phòng Nhật Bản có ý kiến lo ngại khi nước này vội vàng đề xuất một sáng kiến chưa hoàn chỉnh, chưa có nội dung và định nghĩa đầy đủ thuật ngữ, nhất là lại dùng từ ngữ mạnh "một chiến trường".

Báo Asahi nhận định rằng do Bộ trưởng Nakatani đã đề xuất với Mỹ nên sáng kiến này có sức nặng hơn, do đó trong tương lai, hai bên sẽ nhất định sẽ thảo luận về sáng kiến này. Tuy nhiên, phạm vi địa lý "một chiến trường" không được quy định rõ ràng, phạm vi hoạt động cụ thể cũng mơ hồ, làm gia tăng khả năng Tokyo bị lôi kéo vào các tình huống khẩn cấp ở các quốc gia, khu vực khác.

Theo Hiến pháp Nhật Bản, nước này phải vĩnh viễn từ bỏ sử dụng vũ lực. Tuy nhiên, theo Luật an ninh được thông qua năm 2015, nước này có thể thực thi quyền tự vệ tập thể trong tình huống quốc gia hay khu vực có mối quan hệ mật thiết bị tấn công, dẫn đến đe dọa tới sự tồn tại của Nhật Bản.